معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری که در واقع «دستاورد روند تکاملیِ ساختاری در حوزه حقوق زن و خانواده» می‌باشد در چهارچوب جايگاه ستادي و فرابخشي خود و برمبنای رويكرد منطبق با موازین و تکالیف مندرج در اسناد بالادستی، قوانین توسعه‌ای و عادی و مقررات مرتبط و در چهارچوب پيش‌نويس «سند تحول دولت اول گام دوم انقلاب اسلامي»، مسئوليت برنامه‌ريزي، سياست‌گذاری، هدايت، هماهنگي، سازماندهي، ديده‌باني، پايش و ارزش‌يابي برنامه‌ها و اقدامات براي زنان و خانواده را عهده‌داری نموده و با بهره‌گیری حدّاکثری از کلیه ظرفیت‌های سازمانی و هم‌افزایی با دستگاه‌های اجرایی، انجمن‌های علمی و تشکل‌های مردم‌نهاد مرتبط در قالب عقد تفاهم‌نامه و موافقت‌نامه‌های همکاری، برنامه‌ها و فعالیت‌های خود برای «تقویت نهاد خانواده و جایگاه زن در آن» و «تحقق و استیفای حقوق شرعی و قانونی زنان در تمامی حوزه‌ها» را در سطوح محلی، استانی و ملی سامان داده است؛ مضافاً اینکه این معاونت به موجب ماده 4 آیین‌نامه داخلی ستاد ملی زن و خانواده، مصوّب 1391/2/16 به عنوان «دبیرخانه ستاد‌ملی زن و خانواده» انتخاب و متعاقباً وفق ماده 1 آیین‌نامه دبیرخانه ستاد ملی زن و خانواده، مصوّب 1391/2/16، عهده‌دار وظایف مُصرّح در این آیین‌نامه ازجمله «بررسی و تعیین وضعیت موجود و مطلوب زنان و خانواده» شده است.
رئیس ستاد ملی زن وخانواده با توجه به شرح وظایف ستاد مبنی بر به‌کارگیری صاحب نظران و افراد خبره در کمیته ها و کارگروه‌های تخصصی و هم به منظور کاهش فاصله میان نهادهای مدنی و دولت در راستای تحقق رویکرد چابک‌سازی و کاهش تصدی‌گری دولت و واگذاری امور به مردم و افزایش نقش و سهم آنها در تصمیم‌گیری‌ها و برنامه‌ریزی‌ها، کارگروه‌های تخصصی متشکل از شخصیت‌های حقیقی و حقوقی اعم از اساتید دانشگاه و حوزه، پژوهشگران، صاحب‌‍‌‌‌‌نظران، فعالان نهادهای مدنی، نمایندگان انجمن‌های علمی و کارشناسان بخش دولتی و عمومی را ایجاد نمود. این کارگروه‌ها به عنوان اتاق‌فکر دبیرخانه ستاد و بازوی مشورتی در اخذ تصمیم‌گیری‌های کلان و برنامه‌ریزی‌های راهبردی تخصصی در حوزه زنان و خانواده و حلقه واسط میان این معاونت و نهادهای مدنی در تجمیع، تعدیل و تحقق مطالبات جامعه در ساختار تشکیلاتی مصوب ستاد ملی زن و خانواده قرار گرفتند تا به تقویت بدنه کارشناسی و پژوهشی برای سیاست گذاری متناسب با واقعیت های موجود در جامعه پرداخته شود.
در این راستا در سال 1400 کارگروه تخصصی در حوزه های مستقل بنابر دغدغه و مشکلات اجتماعی تشکیل و فعال گردید که فعالیت کارگروه ها تا سال 1401 ادامه داشت.
عناوين كارگروه‌هاي معاونت امور زنان و خانواده (دولت سیزدهم)
- جمعیت
- عفاف و حجاب
- اشتغال و كارآفريني
- اوقات فراغت و ورزش
- شوراي مشورتي فقهي و حقوقي
- شوراي مشورتي امور بين الملل
- رسانه و فضای مجازی
- دختران جوان
- خانواده سالم
- آسيب‌هاي اجتماعي
- ایثارگران و همسران شهداء
اعضای هر كارگروه متشكل از: الف- دبير كارگروه؛ ب- سه يا پنج عضو ثابت متخصص در موضوع؛ ج- اعضاي مدعو با توجه به حوزه تخصصي هر كارگروه؛ جلسات كارگروه‌ها هر دو هفته يكبار تشكيل شده و با حضور اكثريت اعضاء رسميت يافته و تصميمات آن با رأي نصف به علاوه يك اعضاء قطعي است.
1- کارگروه جمعیت
با توجه به تصویب قانون «حمایت از خانواده و جوانی جمعیت» به عنوان نخستین بسته قانونی جدی حمایت از فرزندآوری خانواده‌های ایرانی، کارگروه جمعیت در معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری با هدف کمک به هماهنگی بین بخشی در دستگاه‌ها و نیز نظارت و پیگیری حسن اجرای وظایف آنها به خصوص در مواد مرتبط با حوزه‌ی حقوق و تسهیلات مادری و نیز تحکیم و و مراقبت از خانواده تشکیل گردید.
2-کارگروه عفاف و حجاب
جایگاه تاثیرگذار اصول و مبانی فرهنگ عفاف و حجاب به عنوان یکی از ارکان سرمایه های معنوی در نظام جمهوری اسلامی ایران است که رعایت آنها مایه تقویت بنیه اعتقادی و آرامش افراد می شود و همچنین باعث تامین امنیت جامعه، تحکیم بنیان خانواده و پیشگیری از آسیب های اجتماعی خواهد بود. دستیابی به شیوه‌های موثر در تعمیق باورهای دینی (عفاف و حجاب) و فراهم کردن بسترهای لازم جهت سیاستگذاری و برنامه‌ریزی در خصوص تحقق تعمیق باورهای دینی بین گروه‌های مختلف جامعه و کمک به دین‌مدار نمودن جامعه زنان و دختران از مهم‌ترین اهداف اصلی تشکیل این کارگروه است.
3-کارگروه اشتغال و كار آفريني
ماموریت اصلی کارگروه اشتغال و کارآفرینی کمک به توسعه کمی و کیفی حضور زنان در اقتصاد ملی و افزایش سهم اشتغال، کسب و کار و کارآفرینی زنان در جمعیت فعال اقتصادی کشور می باشد.
4- کارگروه اوقات فراغت و ورزش
این کارگروه با هدف فراهم نمودن بسترهای لازم برای ایجاد انگیزه و نشاط و پویایی در میان زنان و دختران، استفاده از دیدگاه‌ها و تجربیات بانوان ورزشکار در حل مسائل و مشکلات ورزش بانوان و پشتیبانی از ورزش‌های همگانی و قهرمانی بانوان تشکیل خواهد شد.
5- کارگروه شوراي مشورتي فقهي، حقوقي
به منظور بهره‌گیری کارآمد از کلیه ظرفیت‌های فکری و علمی موجود کشور در پیشبرد امور و فعالیت‌های حقوقی این معاونت، «شورای مشورتی فقهی – حقوقی» را با هدف؛ بهره‌گیری کارآمد از نظرات تخصصی فقهی – حقوقی در راستای: آسیب‌شناسی قوانین و مقررات؛ تدوین لوایح اصلاح قانون و پیش‌نویس تصویب‌نامه‌های مورد نیاز؛ طراحی برنامه‌های اقدام و عمل دستگاهی در حوزه حقوق زن و خانواده؛ ارزیابی تخصصی مسائل روز حوزه حقوق زن و خانواده و ارائه راهکارهای متناسب تشکیل می دهد.
6- کارگروه شوراي مشورتي اموربين الملل
این کارگروه با هدف ابهام‌زدایی از جایگاه زن در ایران و همچنین حضور پررنگ و موثر آنان در مجامع بین‌المللی و ارتباط با زنان فعال جهان آغاز به کار نموده است.
7- کارگروه رسانه و فضای مجازی
این کارگروه با هدف نشان دادن تصویری درست و واقعی از چشم انداز، سیاست‌ها، راهبردها و راهکارها در عرصه عملیات معاونت زنان و خانواده و همچنین آینده‌پژوهی و طراحی عملیات رسانه‌ای در جهت مصوبات معاونت آغاز به کار خواهد کرد.
8- کارگروه دختران
نزديك‌تر بودن جوانان به آينده، آنها را درموقعيت منحصر به فردي در قياس با بزرگسال‌ها قرار مي‌دهد كه ناشي از درك آنها نسبت به تغييرات جامعه‌نوين است. آنها با اتكا به همين درك، حوزه‌هاي جديد اجتماعی، اقتصادي و . . . را كشف و مرز‌هاي آن را طي مي‌كنند و در نتيجه ساختارهاي موجود را در مسير توسعه به‌كار مي‌گيرند. بنابراین این کارگروه با هدف: افزايش آگاهي جامعه نسبت به ويژگي‌ها و نيازهاي جوانان و دوره جواني. توسعه كيفي آموزش در مقاطع مختلف (آموزش‌و‌پرورش و آموزش‌عالي) منطبق با الزام‌هاي اين دوره. توسعه اشتغال جوانان از طريق گسترش روحيه كارفرمايي و كسب‌وكار در آنان. افزايش مشاركت دختران و جوانان در عرصه‌هاي مختلف از طريق ايجاد حس مشاركت‌جويي و واگذاري امور به آنان. ارتقاي هويت‌ديني و ملي جوانان با تكيه بر گسترش آگاهي آنها. توسعه امكانات ورزشي، تفريحي، هنري و مدني ويژه جوانان تشکیل خواهد شد.
9- کارگروه آسيب‌هاي اجتماعي
این کارگروه با هدف: شناسايي الزامات، زمينه‌سازي و تدوين سياست‌هاي مناسب براي ارتقاء سلامت اجتماعي از طريق پيشگيري، كاهش عوامل‌شكننده و رفع آسيب از زنان و خانواده‌هاي در معرض آسيب و آسيب‌ديده اجتماعي، آگاهي و هوشياري به خانواده‌ها در خصوص ريشه‌ها و پيامدهاي آسيب‌هاي اجتماعي تشكيل خواهد شد.
10- کارگروه ايثارگران و خانواده‌هاي شهداء
ارتقاء آگاهي، معرفت ديني، بصيرت و تقويت روحيه‌ی جهادي در زنان كشور.
ارتقاء تربيت معنوي، اخلاقي و ترويج فرهنگ ايثار و شهادت در جامعه زنان.
و معرفي الگوهاي ايثار و شهادت و تجليل و تكريم از خانواده‌هاي ايثارگران و همسران شهداء از مهم‌ترین اهداف اصلی تشکیل این کارگروه است.
11- کارگروه رویداد خانواده
یکـی از مفاهیـم بنیـادی در منظومـه فکـری امامیـن انقـاب «تکیـه بـر تـوده مـردم»اسـت. تـوده مــردم، همــان مفهومــی اســت کــه پیشــران اصلــی پیــروزی انقــلاب اســلامی و تــا امــروز مقــوم، محـرک و پیـش برنـده اهـداف جمهـوری اسـلامی ایـران نیـز بـوده اسـت.
امـا آنچـه در ایـن میـان حائــز اهمیــت جــدی اســت، کیفیــت بهره‌گیــری از ظرفیــت عظیــم تــوده مــردم و جانمایــی ایــن ظرفیـت بـرای حـل مسـائل اساسـی کشـور اسـت. بــه عبــارت دیگــر، منطــق امــام در ایجــاد حرکــت انقلابــی بــا ســمت و ســوی تمدنــی، در ابتــدای راه، تکیـه بـر تـوده مـردم بـود و ایشـان ادامـه مسـیر را نیـز، بـا همیـن منطـق خط‌مشـی گـذاری فرموده‌انـد چنانچـه نـگاه رهبـر معظـم انقـلاب نیـز بـر همیـن مبناسـت؛ به گونـه‌ای کـه می‌تـوان گفـت مزیـت نسـبی انقـلاب اسـلامی ایـران، داشـتن بدنـه مردمـی و اتـکا بـه آن اسـت. لکـن، مـدل و سـاختار اسـتفاده از ظرفیـت مـردم، توانمندسـازی ایشـان در جهـت اهـداف انقـلاب اسـلامی، یکپارچه‌ســازی عملکردهــا و دســتاوردهای مردمــی و بهره‌منــدی از آن در راســتای پرســاختن خلأهــای مأموریتــی دســتگاه‌های دولتــی، فعال کــردن یــا هم راســتا‌ســازی حــرکات مردمــی در بوم‌هــای متفــاوت بــه اقتضــای آن بــوم و در یــک کلام، ارائــه الگــوی مردمی‌ســازی یــا حکمرانــی مشـارکتی حلقـه‌ی مفقـوده و در‌عین‌حـال پراهدر ســند پیــش رو، بهره‌منــدی از ظرفیــت عظیــم نهــاد خانــواده، به عنــوان نقــاط و کانون‌هــای اصلــی اتصــال و ورود مــردم در ســاحت اداره کشــور در جهــت نیــل بــه حکمرانــی مشــارکتی یــا الگویـی بـرای تحقـق مردمی‌سـازی قلمـداد شـده و برآنیـم تـا بـا تقریـر مبانـی، اصـول و چگونگـی پیاده‌ســازی ایــن راهــکار، بــه مدلــی نــو در ایــن بــاب دســت‌یابیم.
12- کارگروه زنان تاثیرگذار